dinsdag 14 februari 2012

Rozijnen-speltbroodjes



Vandaag ben ik weer eens aan het broodbakken geslagen. Eigenlijk doe ik dat veel te weinig, terwijl het zo'n leuke bezigheid is. En goed gekneed deeg voelt ook heerlijk zijdezacht aan. Maar het kost nu eenmaal tijd om zelf brood te bakken. De tijd dat je bezig bent met kneden valt wel mee (mits je geen last van artrose in de handen hebt), maar het rijzen duurt toch zeker tweemaal een uur. Misschien ook maar beter dat ik die tijd niet altijd heb. Staat de geur van versgebakken brood niet in de top 5 van lekkerste geuren? En is het niet zo dat je het liefst meteen wilt happen in zo'n warm brood, terwijl het helemaal geen tijd is om iets tot je te nemen. Zo gaat dat tenminste hier in de keuken.

Voor deze rozijnenbroodjes heb ik speltmeel gebruikt; een oergraan dat vroeger door bakkers gebruikt werd en tegenwoordig ook steeds vaker weer gebruikt wordt. Spelt is gezonder dan tarwe en beter voor de spijsvertering en de bloedsuikerspiegel. 
Wil je meer weten over spelt ga dan naar deze website.

Behalve deze rozijnenbroodjes heb ik ook nog een noten-vijgen-cranberrie-speltbrood met appelstroop gebakken. Ook lekker. Het recept en foto's daarvan zal ik binnenkort posten.



500 gram speltmeel
1 zakje gedroogde gist
1 theelepel suiker
3 dl lauwwarm water (of melk)
75 gram gesmolten boter
1/4 theelepel zout
500 gram rozijnen

Meng de gist met de suiker en 1/2 dl van het water. Laat het mengsel ongeveer een kwartier staan, zodat de gist gaat werken. Meng het zout door het meel. Maak een kuiltje in het midden van het meel en doe daar de gesmolten boter, het gistmengsel en het lauwwarme water in. Meng alles door elkaar en kneed het deeg zo'n 10-15 minuten tot een soepel en elastisch geheel.
Laat het deeg afgedekt op een warme plek rijzen tot het in volume verdubbeld is. Bij mij duurt dat ongeveer een uur.
Kneed het deeg opnieuw goed door en meng de rozijnen erdoor. Vorm 12 bolletjes van het deeg en rol ze eventueel nog door een beetje meel. Leg de bolletjes op een met bakpapier beklede bakplaat en laat dit afgedekt opnieuw rijzen tot de bolletjes in volume verdubbeld zijn.
Verwarm de oven voor op 210 graden en bak de rozijnenbroodjes in ongeveer 15 minuten goudbruin.
De broodjes zijn goed als ze 'hol' klinken als je tegen de onderkant tikt.





27 opmerkingen:

  1. Ik ben net ook weer in een broodbakperiode (en een bonbonmaakperiode). Speltmeel bevalt mij ook goed. Laatst een heerlijk spelt-roggebrood gebakken. Met volkorenspelt dan. Jouw krentenbollen zijn met speltbloem, neem ik aan. Zien er heerlijk uit!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ze zien er super uit en als ik je recept lees, zou ik het zomaar aandurven, hoewel ik geen broodbakster ben(wie weet, ga ik het toch een keer proberen). Ook weer complimenten voor je mooie foto's!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @Hannie, deze rozijnenbroodjes zijn inderdaad met speltbloem gemaakt. Het noten-vijgen-cranberrie-speltbrood met appelstroop heb ik met volkorenspelt gemaakt. Dat recept komt dus nog. Ik ben eigenlijk wel benieuwd naar jouw bonbons. Ga je daar nog een stukje over schrijven?
    @Caroline, ik las laatst in een reactie dat je geen broodbakster bent. Je houdt niet van kneden, begreep ik. Dus toen ik dit deeg aan het kneden was, moest ik daar steeds aan denken. Maar wie weet. Ik lees het vanzelf wel op je blog :)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ja, ik moet hoognodig eens wat schrijven over die bonbons! Van het weekend misschien...

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Bedankt voor de tip naar de spelt website, ben ook begonnen met broodbakken(baguettes) maar wil graag ook met andere granen experimenteren!
    Ziet er mooi en lekker uit.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Oh heerlijk, baguettes. Ik zal eerst jouw experiment afwachten voor ik zelf aan de slag ga.
    Ik heb nog een interessante website die ik graag mag bekijken. Het is van de bisschopsmolen in Maastricht (mijn geboortestad). De informatie over spelt is niet zo heel uitgebreid, maar ze gebruiken dit graan als basis voor hun broden en vlaaien en er staan leuke anekdotes op de website.

    http://www.bisschopsmolen.nl/bakkerij.htm

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hallo Manon,
    Vandaag de broodjes proberen te maken.Ik weet het nu zeker: ik ben geen broodbakster! Ik weet niet wat ik fout heb gedaan, maar mijn brood wil niet rijzen. Ik heb er een theedoek overheen gedaan en in de keuken op het aanrecht gezet, maar er gebeurde niets(2 uur gewacht). Ook nadat ik broodjes had gevormd, wilde mijn brood niet rijzen. Ik heb ze toch maar in de oven gedaan en ze smaken wel.Ik had volkorenspelt gebruikt en rozijnen en walnoten erdoor gedaan. Ik houd mij in het vervolg maar bezig met taarten bakken ;-)
    Fijn weekend, groeten Caroline

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hallo Caroline,
    Wat ontzettend jammer dat je poging tot broodbakken zo teleurstellend was. Je vraagt je af wat je fout gedaan hebt. Waarschijnlijk niets, maar is de plek op het aanrecht te koud, waardoor het rijzen héél lang duurt. Zelf laat ik het deeg op een kacheltje rijzen (handwarme temperatuur). Nu snap ik dat de meeste huizen tegenwoordig geen kachels meer hebben, maar er zijn vast plekken in huis waar het iets warmer is, bijvoorbeeld bij een verwarming. Ik heb ook wel eens gelezen dat mensen de oven op de laagste stand zetten om deeg in te laten rijzen.
    Het gaat je vast een keer lukken!
    Groeten, Manon

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hallo Manon,
    Ik heb vloerverwarming, dus geen verwarming om het op te zetten. Uiteindelijk heb ik inderdaad mijn oven voorverwarmd en het toen daar in gezet. Zou het kunnen dat mijn water te warm was, ik had het handwarm. En ik had er een theedoek overheen gedaan, maar niet vochtig gemaakt, misschien lag het daaraan. Ik ga het nog eens proberen. Ik las trouwens op internet dat mensen hun deeg ook in de koelkast laten rijzen.
    groeten, Caroline

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hallo Caroline,
    Ik heb het zelf één keer eerder meegemaakt dat het deeg niet wilde rijzen. Het deeg zelf voelde toen ook heel compact aan (net als bij zanddeeg), terwijl het juist heel soepel moet zijn. Bij mij lag het toen waarschijnlijk aan het kneden, maar zeker weten doe ik dat niet, omdat er ook brood 'zonder kneden' bestaat.
    De warmte van het water is vergelijkbaar met de warmte van een flesje melk voor een baby. Daar kan iedereen zich wel iets bij bedenken. Een vochtige theedoek is volgens mij niet van invloed op het rijsproces. Ik maak de theedoek ook niet altijd vochtig, maar toch rijst het deeg. En ook ik heb gelezen dat deeg zelfs in een koelkast rijst, maar dat wordt meer gedaan als je een dag later pas wilt bakken.
    Hoe zit het eigenlijk met de gist? Sinds die mislukking van mij test ik de gist eerst door het met een schepje suiker en wat handwarm water in een bakje te doen. Binnen een kwartier moet het mengsel gaan 'gisten'.
    Goed van je dat je het nog eens gaat proberen. Ik zou de kom met deeg in dit geval eens op de grond (met vloerverwarming) zetten of op een plekje in de zon (als die er is).
    Groeten, Manon

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Dank voor je uitleg. Ik ga het zeker nog eens proberen. Mijn gist was zo'n zakje van Dr. Oetker en het ging meteen bruisen toe ik er lauwwarm water bij deed.Dus daar kan het niet aan gelegen hebben.
    Je hoort het wel,als het gelukt is.
    groeten, Caroline

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Hallo Manon,
    Ik heb ze vandaag gemaakt (zie mijn blog). Ik kwam er van de week achter dat ik de vorige keer bakpoeder i.p.v. gist had gebruikt. Stom, stom, stom (altzheimer-light)! Nu wel gist gebruikt en het rijzen ging nu goed. Hoewel ze mij er niet zo lekker uitzien als bij jou. Maar dat kan natuurlijk ook aan het speltmeel liggen. Bestel jij dat op internet?
    groeten, Caroline

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Caroline,
      Ik heb de broodjes op je blog gezien en ze zien er heerlijk uit. Wat een grap van het bakpoeder, terwijl dat zo anders uitziet dan gist. Het zal je vast niet weer gebeuren.
      Ik had voor deze broodjes speltbloem gebruikt, de witte variant dus.
      Bij onze reformwinkel (gezond&wel) is zowel speltbloem als volkorenspelt te koop. Laatst ben ik voor het eerst bij de molen geweest om meel te kopen. Ook daar verkopen ze speltmeel én verse gist, mocht ik daar weer een keer mee willen werken. Bakkers mogen dit nl. niet meer verkopen. Ik weet niet of bij jullie ook molens zijn waar meelsoorten en biologische broden te koop zijn? Daar zou je anders eens kunnen kijken.
      Groeten, Manon

      Verwijderen
    2. Bedankt Manon. Het was heel lang geleden dat ik gist had gebruikt, vandaar dat het niet meteen opviel dat het een andere kleur had. Nu vergeet ik dat nooit meer! Wij hebben hier ook een molen in de buurt en ik geloof dat ze daar ook meel verkopen.Want ik wil beslist je andere brood ook nog een keer maken.
      Groeten, Caroline

      Verwijderen
  13. Op dit moment staan mijn vijgen-rozijnen-noten bolletjes in de oven. Gemaakt n.a.v. je recept!
    Ben erg benieuwd hoe ze eruit komen. Alvast bedankt :)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat leuk. Je huis zal er in ieder geval lekker door ruiken.

      Verwijderen
  14. Leuk recept en ben er nu mee bezig :-)
    Vraagje: Tijdens eerste keer kneden blijft het plakkerig. Heb wel hoeveelheid water afgewogen. Heb er nog maar wat bloem bijgedaan. Tip voor deze beginner?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik herken de neiging om wat bloem bij het deeg te doen zodat het goed kneedbaar is en niet meer constant aan de handen plakt. Ik doe het soms ook wel hoor. Toch wordt plakkerig deeg naarmate je langer kneed wel weer droger.
      En anders zou je ook eerst met de deeghaken van een mixer kunnen kneden.
      Zijn de broodjes wel gelukt?

      Verwijderen
  15. Hallo Manon,

    Wat een leuk recept! Ik heb sinds 1 jaar een tarwe-intolerantie en eet sindsdien speltbrood maar nog nooit zelf spelt krentenbollen/mueslibollen gemaakt. Heb er al zin in, staat aankomend weekend op het programma. Ik haal mijn meel altijd bij de molen en heb dus een grote zak gedroogd gist. Weet jij misschien hoeveel gram gist ik voor dit recept moet gebruiken i.p.v. een kant en klaar zakje? Ik zal laten weten of de broodjes zijn gelukt. Bedankt alvast!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Rosalie,

      Ik gebruik zelf de zakjes gedroogde gist van Bruggeman. Daar zit 11 gram in. Ik heb me laten vertellen dat je eigenlijk op 500 gram meel (bloem) 7,5 gram gedroogde gist moet gebruiken. Teveel gist zou ten koste van de smaak gaan. De rijstijd bij minder gist is wel weer langer.
      Maar ik gebruik dus die 11 gram en heb altijd wel luchtig brood (als ik tijd heb om te bakken, heet dat).
      Succes met bakken. En leuk dat je bij dit recept terecht gekomen bent.

      Verwijderen
  16. beste,

    ik ben altijd op zoek naar broodjes met een ZACHTE krorst. Is dit hier het geval, hebben deze broodjes een zachte korst ?

    Of tips om een zachte korst te krijgen ?

    bedankt,
    Barbara

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Barbara,
      Deze broodjes hebben geen harde korst, maar ook weer niet zo zacht als bij een zacht bolletje.
      Ik denk dat je voor een antwoord op je tweede vraag het beste de website van Levine van Doorne kunt raadplegen, http://uitdekeukenvanarden.blogspot.nl/2008/01/zachte-witte-broodjes-2.html

      Verwijderen
  17. Moet je de rozijntjes/krenten niet even wellen in warm water?
    Ik ga ze morgen bakken met lactose vrije melk aangezien ik intolerant ben.

    BeantwoordenVerwijderen
  18. Ik wil ze wel graag proberen maar ik heb al zes keer mislukte broodjes gehad. Vanalles geprobeerd maar ze rijzen steeds niet of maar een beetje. Na de 1e keer rijzen kan ik er geen gat in maken met mn vinger, alles plakt aan mn vinger vast en het goed gerezen deeg loopt leeg. Daarna is het over. Weet iemand waarom dit is?

    BeantwoordenVerwijderen
  19. Ik heb ze nu in de oven staan. Ben benieuwd. Is er verschil in bakken met speltbloem of speltmeel? Want nu met meel zien ze er wel goed uit. Of ligt het aan het feit dat ik de gist normaal niet in water met suiker doe? Want dat hoeft eigenlijk niet zie ik geregeld op internet voorbij komen.

    BeantwoordenVerwijderen
  20. zo heerlijk lekker met zelf gemaakte confituur en met tas koffie vooral s'morgens

    BeantwoordenVerwijderen